Hoe blijf je trouw aan je zelf?
Martha Beck — Integer leven
Korte boekentips van de Betekenis Boekenclub
Regelmatig geef ik hier een korte boekentip van een inspirerend boek dat betekenis heeft voor samenleving, zingeving en persoonlijk leven.
De bibliotheek van de Betekenis Boekenclub groeit gestaag met betekenisvolle boeken. Neem een kijkje bij de inmiddels meer dan 35 boeken — en meer — die uitgebreid beschreven worden. Met links, verwijzingen naar artikelen, andere auteurs en meer inspiratievol nieuws.
Toen ik — al heet wat jaren geleden — in aanraking kwam met psychosynthese werd ik onmiddellijk betoverd door één oefening die er werd toegepast. Dat is de oefening van disidentificatie: je bent meer dan je lichaam, je gevoel en je verstand. Je hebt het allemaal wel, maar je bent meer dan dat. En los van je lichaam, je gevoel en je verstand — in die oefening — bleek ik er nog gewoon te zijn. Of gewoon, het was een wonderlijke ervaring dat ‘ik’ meer was dan mijn rondslingerend denken op dat moment, meer dan al die onrustige gevoelens en meer dan dat pijnlijke lichaam van te weinig slaap.
Wat ik mij toen ook realiseerde is dat je achter de geheimen van het leven kunt komen, maar dat je die geheimen snel weer kunt kwijtraken als je niet de discipline hebt om dat wat je ontdekt (hebt) te onderhouden. Oefenen dus. En dat is precies wat Martha Beck in haar boek ‘Integer leven, hoe blijf je trouw aan jezelf?’ van Kosmos uitgevers doet.
De rode draad in haar boek is het verhaal van ‘De goddelijke komedie’ van Dante. Dante beschrijft in daarin zijn imaginaire reis door de drie rijken van het hiernamaals: de hel, de louteringsberg en ten slotte de hemel. Naast schrijver is hij ook de hoofdpersoon in zijn epos. Op zijn reis wordt hij vergezeld door de oude dichter Vergilius en vanaf de hemelpoort zal Beatrice hem gidsen naar God zelf. Maar geen nood, je hoeft niet eerst het hele epos zelf te lezen, Martha Beck deelt dat keurig op in kleine begrijpbare stukjes. Waarom zij het werk van Dante als rode draad voor haar boek heeft genomen, beschrijft ze hier: ‘Dantes meesterwerk geeft ons gewoon de beste regels die ik ken om onze psychische wonden te helen, onze integriteit te herstellen en al het mogelijke te doen om ons goed te voelen.’
Het boek van Martha Beck kent vier stadia:
- Het Donkere Woud van vergissingen. In het leven dat als dat donkere woud voelt, zijn we verdwaald geraakt in onze wanhoop naar een doel, naar succes, naar betekenis. ‘En net als voor Dante is het ons niet geheel duidelijk wat er precies niet klopt of hoe het kan dat we in deze situatie verzeild zijn geraakt.’ In dit deel van het boek beschrijft Martha Beck veel situaties van mensen die verstrikt zijn in het leven en geeft lezers oefeningen om dat zelf te testen.
- Inferno. Die plaats waar we zijn gaan geloven in onze eigen leugens. Hoe daar weg te komen? ‘Allereerst moeten we ons eigen lijden observeren, in plaats van er als zwemmers in een draaikolk in te verdrinken. Ten tweede moeten we bij elke overtuiging die ons in onze misère gevangenhoudt een vraagteken zetten, totdat we erachter komen op welke manier die ons weerhoudt om de waarheid te voelen. Op dat punt worden de ketenen van de hel verbroken en volgt bijna vanzelf stap drie: verdergaan.’
Dit tweede stadium sluit mooi aan bij de methodiek (The Work) van Byron Katie met haar 4 vragen: Is het waar? Kun je absoluut weten dat het waar is? Hoe reageer je, wat gebeurt er, wanneer je die gedachte gelooft? Wie zou je zijn zonder die gedachte?
3. Louteringsberg. Het idee van een berg die beklommen moet worden om een doel te behalen is na het werk van Dante een heel gangbaar en vaak gebruikte metafoor geworden. Een (letterlijk) hoger doel kost moeite, zweet en tranen. Iets bereiken in het leven, of het afzweren van iets, vraagt discipline en inzet. Ook in dit stadium beschrijft Martha Beck een aantal heel zinvolle oefeningen, zoals de oefening om je eigen innerlijke leraar te vinden. Dat is niet de persoon met het strenge vingertje, maar die stem die je kan bevrijden van ronddraaiende meningen over jezelf.
4. Paradijs. Je zou dit stadium het ‘ontwaken’ kunnen noemen, die fase die veel wordt gebruikt in bijvoorbeeld Oosterse wijsheid. De schrijver haalt hier de psycholoog William James aan die dat ontwaken als volgt beschrijft: * De subjectieve ervaring van ‘innerlijk licht’ * De verdieping van morele of spirituele waarden * De toename van intellectuele helderheid * Het wegvallen van de angst voor de dood * Het wegvallen van het gevoel voor zonde of schuld * De permanente transformatie van de persoonlijkheid.
Het is duidelijk, het boek van Martha Beck is een handboek geworden voor lezers die op de route naar zelfverwerkelijking — of het Paradijs — wel wat ondersteuning, visie, discipline en kennis kunnen gebruiken.
Ron van Es, hoofdredacteur Optimist Magazine Online (OMO) & initiator Betekenis Boekenclub
Koop het boek hier — Martha Beck, Integer leven, hoe blijf je trouw aan jezelf? Uitgeverij Kosmos
