Over de binnenkant van leiderschap

Mieke Moor, de bestuurder & de filosoof

Korte boekentips van de Betekenis Boekenclub

Regelmatig geef ik hier een korte boekentip van een inspirerend boek dat betekenis heeft voor samenleving, zingeving en persoonlijk leven.

De bibliotheek van de Betekenis Boekenclub groeit gestaag met betekenisvolle boeken. Neem een kijkje bij de inmiddels meer dan 35 boeken — en meer — die uitgebreid beschreven worden. Met links, verwijzingen naar artikelen, andere auteurs en meer inspiratievol nieuws.

Eerst maar even over de ondertitel van het boek ‘de bestuurder & de filosoof’ (uitgeverij IJzer) van Mieke Moor — over de binnenkant van leiderschap. Die ondertitel raakt aan dat idee ‘zo binnen zo buiten’ dat zelf weer een afgeleide is van zo boven, zo beneden, een wetmatigheid die veel gebruikt wordt in de kringen van de alchemie. Ook in het boek van Mieke Moor is de binnenkant een ‘geheimnis’ die losstaat van de buitenkant. In dit geval de buitenkant van de bestuurder. Die buitenkant heeft vaak het masker van daadkracht en slagvaardigheid, maar het niet-weten, het betwijfelen, het dieper denken is dan die binnenkant. Het zijn de momenten van de nacht als het slapen niet gaat. Of de stille momenten van twijfel, bijvoorbeeld over het eigen besturen. In haar boek neemt Mieke Moor de lezer mee in die veelkleurigheid van de binnenkant.

Dat doet ze door in gesprek te gaan met bestuurders die zij ontmoet en aan de hand van veel verschillende deelthema’s als beginnen, aarzelen, kwijtraken, gelatenheid en veerkracht. Het is een zeer prettig leesbaar boek geworden waarin je neer kunt dalen tijdens het lezen omdat de thema’s en de gesprekken zo aanspreken. Het is kwetsbaar, ingetogen, inlevend en vooral begrijpelijk. Dat is voor een filosoof die een groter publiek wil aanspreken ook wel vaak een uitdaging en Mieke Moor lukt dat gelukkig.

Het boek lijkt op een serie losse hoofdstukken of essays en zo kun je het ook lezen. En elk hoofdstuk bevat dan weer een mooie heldere gedachte rondom een thema dat bestuurders met name raakt in hun werk. Prachtig hoe ze ideeën als ‘tweede naïviteit’ (de taal van het geloof symbolisch leren zien) en ‘hermeneutische cirkel’ (het ook zelf deel uitmaken van de werkelijkheid om ons heen) beschrijft. Zo lees je hoe de binnenkant reflecteert op de buitenkant en andersom. De vraag is wel of een bestuurder de kwetsbaarheid durft op te zoeken om beide kanten in het werk te tonen. Dat zou zeker helpen om begrip te krijgen voor de beslissingen die bestuurders dienen te maken. Tussen de binnenkant en de buitenkant staat dan een ‘het’ schrijft Mieke Moor. Dat ‘het’ slaat dan op dat wat zich spontaan kan ontvouwen, er is in de gebeurtenis. Wat is dat het dan? Misschien is daar dan dat andere inzicht. Die andere manier van handelen. Het diepere weten. (…) wij kijken naar de wereld alsof die uit losse (onder)delen bestaat: de bestuurder, de organisatie, de inspectie, de crisis, de kern (van het vak of van leiderschap) et cetera en vergeten daarmee gemakkelijk het betekenisproces waarin de ‘dingen’ zijn geworden en onlosmakelijk met elkaar samenhangen.’

Het is een hele mooie bundel geworden met als kers op de slagroom het laatste stuk ‘luisterend leiderschap’. ‘Luisteren betekent dan ontvankelijk zijn voor wat achter de façades is. De façades van onze voorstellingen van hoe de wereld in elkaar zit, de façades van onze gedachten over wat normaal is en hoe het hoort, de façades die de ander(sdenkende) tot vreemdeling maakt, de eigen façade van de functionele rol. Achter al die buitenkanten ligt een wereld aan mogelijkheden verscholen om de dingen anders te denken en dus ook anders te doen.’

Ron van Es, hoofdredacteur Optimist Magazine Online (OMO) & initiator Betekenis Boekenclub

Koop het boek hier — Mieke Moor — de bestuurder & de filosoof, over de binnenkant van leiderschap. Uitgeverij IJzer