Buitengewoon Bewustzijn

De octopus en de evolutie van de intelligentie

Ik vermoed dat iedereen nu inmiddels wel de documentaire ‘My Octopus Teacher heeft gezien? Zo niet, eerst even dan even de trailer.

Stom verwonderd keken we naar het leven van een octopus en hoe zij die reageerde op de duiker en filmer Graig Foster. Is er dan toch bewustzijn bij dieren? Sommigen zeggen: andere dieren. In het boek ‘Buitengewoon bewustzijn’ gaat de auteur en wetenschapsfilosoof Peter Godfrey-Smith dieper in op de wereld van de octopus. ‘Octopussen hebben net als de mens een groot zenuwstelsel en vertonen complex gedrag dat misschien nog wel complexer is dan het onze.’

Het leven van dieren onderzoeken en vooral bewijzen dat wij als mensensoort niet zover afstaan van sommigen dieren is niet nieuw. Bekend is natuurlijk het werk van Frans de Waal die veel onderzoek doet en schrijft over chimpansees. “If we look straight and deep into a chimpanzee’s eyes, an intelligent self-assured personality looks back at us. If they are animals, what must we be?”

In zijn boek ‘Buitengewoon bewustzijn’ legt Peter Godfrey-Smith uit dat we als levende wezens eens allemaal uit het water, de oceanen, zijn voortgekomen, dus dat het niet eens zo’n gekke gedachte is om het oer-bewustzijn dan ook daar te zoeken. Niet in de vorm zoals we dat misschien gewend zijn, een mensenlichaam, maar in de vorm van een bolvorm met tentakels. En waarom niet? ‘Als we ons het leven en de ervaringen van eenvoudigere dieren voorstellen, komen we vaak uit bij een afgezwakte versie van onszelf. Maar koppotigen brengen ons in contact met iets wezenlijk anders. Hoe zien zij de wereld?’

Het boek is een boeiende reis naar de wereld van de octopus en de relatie die we denken, en willen, te hebben met deze dieren. Vanwaar komen wij samen?

Ron van Es — mentor, schrijver, spreker & maker bij School for Purpose Leadership

Koop ‘Buitengewoon bewustzijn’ bij YouBeDo en doneer van je vaste boekenprijs 2,70 aan een goed doel.